Çatışmaların bu hafta başında tırmandığı Güney Gazze'deki Han Yunus'ta, İsrail güçleri bir mezarlığı tahrip etti ve cesetleri oradan çıkardı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), CNN'e, Ekim ayında Hamas tarafından ele geçirilen rehinelerin kalıntılarını arama çalışmalarının bir parçası olduğunu söyledi.
CNN, mezarlıkların yok edilmesini gösteren uydu görüntülerini ve sosyal medya görüntülerini inceledi ve buna IDF ile birlikte bir konvoyla seyahat ederken tanık oldu. Tüm deliller, İsrail Kara Kuvvetlerinin Gazze Şeridi boyunca ilerlediği sistematik bir uygulamayı ortaya koyuyor.
Mezarlıklar gibi dini mekanların kasıtlı olarak yok edilmesi, o bölgenin askeri bir hedef haline gelmesiyle ilgili dar koşullar haricinde uluslararası hukuku ihlal ediyor ve hukuk uzmanları İsrail'in eylemlerinin savaş suçu teşkil edebileceğini kaydediyor.
İsrail Savunma Kuvvetleri'nin bir sözcüsü, CNN'in koordinatlarını verdiği 16 mezarlığın yok edilmesini açıklayamadı ancak ordunun bazen Hamas'ın askeri amaçlarla kullandığını iddia ettiği mezarlıkları hedef almaktan başka seçeneği olmadığını söyledi.
IDF, rehineleri kurtarmanın ve cesetlerini bulup geri getirmenin Gazze'deki en önemli görevlerinden biri olduğunu, bu nedenle cesetlerin bazı mezarlıklardan kaldırıldığını savundu. Bir IDF sözcüsü, rehinelere ait olmadığı belirlenen cesetlerin "onur ve saygıyla toprağa verildiğini" sözlerine ekledi.
Ancak İsrail ordusunun mezarlıkları askeri karakol olarak kullandığı görülüyor. CNN'in uydu görüntüleri ve videolara ilişkin analizi, İsrail buldozerlerinin çok sayıda mezarlığı yerleşim alanına dönüştürdüğünü, geniş alanları düzleştirdiğini ve konumlarını güçlendirmek için setler diktiğini ortaya koyuyor.
Gazze Şehri'nin Shajaiya mahallesinde, bir zamanlar mezarlığın bulunduğu yerde İsrail askeri araçları görülebiliyor. Yerel basında çıkan haberlere göre Shajaiya mezarlığının orta kısmı savaştan önce temizlenmişti. Ancak uydu görüntüleri, diğer bölümlerin yakın zamanda buldozerlerle yıkıldığını ve 10 Aralık'tan itibaren IDF'nin varlığını gösteriyor.
Benzer bir yıkım sahnesi Han Yunus'un doğusundaki Bani Süheila mezarlığında da görülüyor; uydu görüntüleri, mezarlığın kasıtlı ve kademeli olarak buldozerlerle yıkıldığını ve Aralık sonu ile Ocak başında en az iki hafta boyunca savunma amaçlı tahkimatlar oluşturulduğunu ortaya çıkardı.
Gazze Şehri'nin kuzeyindeki Cebalya mahallesindeki Al Falouja mezarlığı, Gazze Şehri'nin doğusundaki El-Tuffah mezarlığı ve Gazze Şehri'nin Şeyh İjlin mahallesindeki bir mezarlıkta, tahrip edilmiş mezar taşları ile mezarların üzerinde ağır zırhlı araçların veya tankların hareket ettiğini gösteren izler görülüyor.
Mezarlıklar arası ayrımcılık
Uydu görüntülerinde analiz edilen diğer mezarlıklardan aralarında Hıristiyanlar ve bazı Yahudilerin de bulunduğu Birinci ve İkinci Dünya Savaşı'ndan ölen askerlerin gömüldüğü iki mezarlıkta çok az yıkım belirtisi bulunduğunu veya hiç yıkım olmadığını da ortaya koyuyor.
Savaş suçları kapsamında
Uluslararası hukuk uzmanları, mezarlık alanlarına yapılan saygısızlığın, savaş suçları, soykırım, insanlığa karşı suçlar ve saldırı suçlarını yargılamak için Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni (UCM) kuran ve yöneten 1998 tarihli Roma Tüzüğü'ne aykırı olduğunu söylüyor. Başlangıçta mahkemenin kurulmasını destekleyen İsrail, Roma Tüzüğü'nü onaylamadı.
